کاوش موضوع زرتشت
صفحه اصلی
زرتشت
زَرْتُشْتْ یا زَرْدُشْتْ (به اوستایی: 𐬰𐬀𐬭𐬀𐬚𐬎𐬱𐬙𐬭𐬀، ت.ت. 'زَرَثوشْتْرَ') که در اَوِستا زَرْتُشْت اِسْپیتْمان یا زَرْتُشْت اِسْپیتْمِه نیز نامیده شده است، رهبر و اصلاحگر دینی، فیلسوف و شاعر ایرانی بود. او به پیروانش آموخت که هستی میدان نبرد نیروهای خیر و شر است و انسان آزاد است جایگاه خود در این مبارزه را برگزیند. آموزههای او، هستهٔ اصلی مزدیسنا را تشکیل میدهد.
اگرچه زمان و مکان دقیق زندگی زرتشت مشخص نیست، نوشتههای سنتی زمان او را حدود ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تخمین میزنند و از شمال شرق ایران—به گمان عدهای از باستانشناسان و مورخان، جایی در محدوده تاجیکستان و افغانستان امروزی—بهعنوان محل احتمالی زندگیاش یاد میکنند.
سرودههای خود او، گاتاها، که کهنترین بخش اوستا را تشکیل میدهد، یکی از منابع اصلی برای شناخت زرتشت هستند. در گاتاها، زرتشت در جامه مرد خردمندی که خود را در یک مأموریت بزرگ میبیند، ظاهر میشود. او با قدمهای استواری به دنبال ایجاد تغییر است و به صورت شورانگیزی اطرافیان خود را به راستی فرا میخواند. او در این سرودهها، مردم را از پرستش دیوان که آنان را آفریده اهریمن و تباهکنندهٔ زندگی میبیند، بازمیدارد و به آنها وعدهٔ پیروزی نیکان را میدهد. با این حال، بخشهای متاخر اوستا و کتب پهلوی به تصویرسازی افسانهای از زرتشت پرداختهاند و او را از مقام انسانی بالاتر بردهاند. در این منابع، زرتشت به عنوان موجودی فراتر از انسان تصویر شده که با اهورامزدا ارتباط داشته است. بنا به نوشتههای متاخر، زرتشت در ۷۷ سالگی درگذشت.
از زرتشت به عنوان نخستین فیلسوف شناختهشدهٔ جهان نام برده شده است. نبرد نیروهای خیر و شر مضمون اصلی فلسفهٔ او را میسازد که بر بسیاری از مکاتب فلسفی اثر چشمگیری گذاشته و تا امروز اندیشهٔ ایرانی را تحت تأثیر خود داشته است. به علاوه، فلسفهٔ زرتشت بر فلسفهٔ یونانی و به واسطهٔ آن، بر فلسفهٔ غرب نیز اثرگذار بود. از زرتشت به عنوان نخستین کسی که پاسخی منطقی برای مسئلهٔ شر ارائه کرد، یاد شده است. زرتشت همیشه مورد توجه تمدنها و فرهنگهای مختلف بوده است؛ هرچند بیشتر نوشتهها دربارهٔ او، سندیت تاریخی ندارند. افزون بر مزدیسنا، ادیانی چون مانویت و بهائیت نیز او را شخصیتی محترم میدانند. همچنین، مانی مدعی بود کاملکنندهٔ مأموریت زرتشت است و پیروان آیین بهائی از بهاءالله به عنوان یکی از نوادگان زرتشت نام میبرند.... بیشتر در ویکی پدیا